برخلاف تصور رایج، شپش سر به دلیل بهداشت نامناسب یا محیط زندگی کثیف ایجاد نمی شود؛ زیرا شپش سر، فقط می تواند به مدت ۲۴ ساعت در خارج از سر زنده بماند؛ بنابراین بیشترین آلودگی ها از تماس مستقیم سر به سر اتفاق می افتد.
بیشترین میزان آلودگی می تواند به واسطه وسایل مشترکی مانند کلاه یا برس سر، ایجاد شود و برای درمان شپش سر، داروهای با نسخه و بدون نسخه زیادی موجود است که شما علاوه بر داروهای پزشکی، می توانید از تعدادی داروی خانگی یا طبیعی هم برای درمان شپش سر استفاده کنید. در ادامه همراه کلینیک آنیل باشید تا به بررسی مهم ترین علل ایجاد شپش سر بپردازیم.
شپش سر چیست؟
شپش سر، حشره ای کوچک، بدون بال و خونخوار است که در موهای سر، زندگی کرده و از خون پوست سر شما تغذیه می کند. اندازه یک شپش سر بالغ، حدود 1.6 میلیمتر و تقریبا به اندازه یک دانه کنجد است. یک تخم شپش، به اندازه یک پوسته کوچک شوره سر می باشد که به تخم شپش سر، رشک هم گفته می شود.
مهم ترین علل ایجاد شپش سر کدام است؟
ابتلا به شپش سر، به دلایل مختلفی اتفاق می افتد که مهم ترین آن عبارت است از:
- تماس سر به موها و سر شخصی که آلوده به شپش سر می باشد.
- به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی همچون شانه یا برس سر، با فردی که مبتلا به شپش سر است.
- ممکن است شپش سر، برای مدتی روی مبلمان، ملحفه، حوله یا لباس های روکش شده زندگی کند و از این طریق به افراد دیگر سرایت کرده و موجب آلودگی شود.
شایان ذکر است؛ بزرگترین عامل انتقال شپش سر، تماس نزدیک سر به سر است که عمدتا در کودکان در حین بازی و در مدرسه رخ می دهد. البته نظرات متفاوتی در مورد انتقال شپش سر از طریق اجسام بیجان نیز وجود دارد، اما علم پزشکی، انتقال شپش سر از این طریق را تأیید نمی کند.
مطالعه بیشتر: کاشت مو
چه کسانی در معرض ابتلا به شپش سر هستند؟
بیشترین کسانی که در معرض ابتلا به شپش سر هستند، دانش آموزان پیش دبستانی و دبستانی می باشند؛ زیرا آن ها تمایل دارند که از نزدیک با هم بازی کنند. همچنین خطر ابتلا به شپش سر برای اعضای خانواده کودکانی که در سن مدرسه هستند، افزایش می یابد. افرادی که در یک مرکز مهدکودک، پیش دبستانی یا دبستان کار می کنند نیز می توانند در سرایت و آلودگی شپش سر، سهیم باشند.
علائم شپش سر چیست؟
برای از بین بردن شپش سر، ابتدا باید علائم آن را بشناسید که مهم ترین علائم شپش سر به شرح زیر است:
- خارش پوست سر به شکل اذیت کننده و زیاد
- احساس حرکت چیزی روی پوست سر
- ایجاد زخم ها و دلمه هایی بر روی پوست سر
شپش سر چگونه تشخیص داده می شود؟
لازمه درمان شپش سر، تشخیص به موقع وجود آن می باشد که مهم ترین راه های تشخیص شپش سر، عبارتند از:
- موهای خود را، در ناحیه نزدیک به پوست سر برای یافتن نیش یا تخم شپش، بررسی کنید.
- از شانه دندانه ریز استفاده کنید و آن را روی موهای خود بزنید و از پوست سر شروع کنید تا شپش و تخم شپش را بگیرید.
- توجه داشته باشید که شپش های بیرون آمده از موی سر، رنگ روشنی خواهند داشت.
- شپش بالغ، به سرعت حرکت می کند که احساس کردن این حرکت های ریز، می تواند ناشی از وجود شپش روی پوست سر شما باشد.
- شما با بررسی دقیق، به راحتی می توانید بین شپش سر و پوسته های شوره سر یا سایر مواد زائد موجود در موهای خود تفاوت قائل شوید.
- شپش سر، قابل سرایت است و اگر یک نفر در خانواده شما مبتلا شود، دیگران نیز ممکن است به آن مبتلا شوند. لذا بهتر است که هر چند روز یکبار، همه افراد خانواده را از نظر علائم شپش، بررسی کنید.
عکس شپش از نزدیک
شپشها، جاندارانی هستند که به شکل خزندهای بدون پر و بدون خون گرم، در اکثر قسمتهای جهان یافت میشوند. برخلاف پرندگان و حیوانات دیگر، شپشها تخم گذار نیستند و به صورت مستقیم از مواد گیاهی یا حشرات خود غذایی خود را تأمین میکنند.
به طور کلی، شپشها از تخمهایی که توسط مادرشان روی خاک یا چوب یا دیگر سطوح افراد رها میشود، متولد میشوند. پس از تخم گذاری، تخمها در طی مدت زمانی که شرایط محیطی مناسب باشند، فرآیند تکوین میپذیرند و شپشهای جدید به وجود میآیند.
در بعضی از موارد، شپشها از طریق فرآیند تکثیر ناجنسی (بدون نیاز به دو جنسیت) نیز متولد میشوند، که در این صورت، شپشهای جدید کاملاً شبیه به والدینشان خواهند بود.
درمان شپش
تا آنجا درباره این بیماری اطلاعات کاملی کسب کردید.در این قسمت میخواهیم درباره درمان شپش سر صحبت کنیم. قبل از اینکه وارد درمان بشویم، خوب است راهکارهایی برای پیشگیری از ابتلا به شپش ارائه دهیم:
- در مکانهای عمومی لباس خود را به چوب رختی آویزان کنید و از لباس دیگران جدا کنید.
- سعی کنید از کلاه موتور سواری دیگران استفاده نکنید.
- با وسایلی مثل شانه، کلاه و روسری خود را مثل وسایل شخصی برخورد کنید.
حال تصور کنید شما یا یکی از اطرافیانتان به شپش سر مبتلا شده است، برای درمان آن چه کارهایی انجام دهیم؟ در قسمت بعدی توضیحات مفصلی درباره درمان آن خواهیم داد.
درمان خانگی شپش سر
شپش سر میتواند با کمک داروهای ضد حشرات، شانه زدن یا اصلاح موی سر به اندازه کمتر از نیم سانتیمتر، از بین برود. تمامی افراد مبتلا به شپش سر باید در سریع ترین زمان ممکن با یکی از روش های مؤثر، برای به حداقل رساندن خطر آلودگی دیگران درمان شوند. توجه داشته باشید که اگر افراد خانواده یا آشنایان، به شپش آلوده شده اند؛ آن ها نیز باید به طور همزمان اقدام به درمان شپش سر کنند تا تا از آلودگی افراد دیگر و یا آلودگی مجدد افراد درمان شده، جلوگیری شود.
بطورکلی مهم ترین راه های درمان شپش سر به شرح زیر می باشد:
1. استفاده از شانه ضد شپش
شانه ضد شپش می تواند برای مبارزه و درمان شپش سر مورد استفاده قرار بگیرد. این روش توسط افراد زیادی استفاده نمی شود، زیرا به صرف زمانی طولانی نیاز دارد. شانه کردن موهای خیس به صورت منظم و کامل در هر روز باید برای دوازده تا چهارده روز ادامه پیدا کند و بهتر است که موها به صورت هفتگی و برای سه هفته بعد از پایان درمان شپش سر، بررسی شوند.
2. اصلاح موی سر
شپش سر نمی تواند بر روی موهای کوتاه تر از نیم سانتیمتر زنده بماند و اصلاح موی سر، درمان مطلوب برای کسانی محسوب میشود که بتوانند موی کوتاه را برای دوره ای تحمل کنند. لازم به ذکر است که شپش می تواند حتی پس از اصلاح نیز بر روی باقیمانده های مو نیز جابجا شود. بعضی از شپش ها تلاش می کنند بر روی موی اصلاح شده نیز باقی بمانند که برای رفع کامل مشکل، بهتر است پس از اصلاح موی سر، از شانه ضد شپش برای پایان دادن کار استفاده شود.
3. شامپو ضد شپش سر
استفاده از شامپو ضد شپش، یکی از بهترین روش ها برای درمان شپش سر می باشد که چند نمونه از قوی ترین شامپوهای ضد شپش که برای درمان شپش سر از آن ها استفاده می شود، عبارتند از: شامپو ضد شپش پرمترین، لیندان، نایلیس، پاراسیدوز، دای لیس، هگور و نیکسترین.
درمان قطعی شپش سر
برای درمان قطعی شپش سر لازم است که حتما با پزشک متخصص مشورت کنید و در برخی موارد دارویی برای سر یا شامپوی خاصی تجویز میشود. بنابراین پیشنهاد میکنیم پیش از هر اقدامی به پزشک مراجعه کنید و راهنماییهای لازم را دریافت کنید.
علاوه بر آن زمانی که مشکوک به وجود شپش در موی خود یا فرزندتان هستید، هم بد نیست که به پزشک مراجعه کنید تا از آن اطمینان حاصل کنید. توجه داشته باشید که خارش سر بر اثر شپش میتوان منجر به انتشار عفونت باکتریایی شود و ممکن است به غدد لنفاوی آسیب وارد کند و باعث تورم آن شود که در این صورت نیاز به استفاده از آنتی بیوتیکها است.
قوی ترین داروی ضد شپش خانگی
تعداد بسیاری داروی برای شپش موی سر وجود دارد که که بدون نسخه هم میتوان از داروخانه تحویل گرفت که به چند مورد آن در این مقاله اشاره میکنیم:
- داروی پیریترین و پیپرونیل بوتوکسید: این دارو برای کودکان بالای 2 سال بلامانع است و تنها برای افرادی که حساسیتهای دارویی و آلرژی دارند، استفاده آن توصیه نمیشود.
- لوسیون پرمترین: این دارو به صورت مستقیم استفاده می شود و استفاده آن برای نوزادان بالای 3 ماه بلامانع است.
- لوسیون الکل بنزیل: برای نوزادان بالای 6 ماهه استفاده از آن بدون اشکال است. این دارو از سازمان غذا و داروی آمریکا تایید شده است و خود شپش را از بین میبرد اما تاثیری بر تخم شپش ندارد.
درمان صددرصد رشک!
یکی از سریعترین برای از بین بردن شپش، درمان آن با سرکه است. البته این درمان ممکن است برای همه جواب ندهد اما معمولا به عنوان یک درمان سریع شناخته میشود. برای این دستورالعمل لازم است که 30 میلی لیتر سرکه سیب با مقداری روغن جوجوبا و اسانس پونه مخلوط کنید و روی موهایتان بگذارید. بعد از گذشت یک ساعت موهای خود را شانه کنید و آن را بشویید.
درمان تخم شپش چگونه امکان پذیر است؟
راه های بسیار ساده و موثری برای از بین بردن تخم شپش وجود دارد. از جمله این موارد، عبارت است از:
- شستن موی سر با سرکه. تخم های شپش خاصیت چسبندگی به ساقه مو را دارند. شستن مو با سرکه باعث از بین رفتن این چسبندگی می شود.
- شانه کردن مو به منظور در آوردن رشک ها. به این نکته توجه کنید که شانه استفاده شده می بایست به طور کامل ضد عفونی شود.
گفتنی است استفاده از سس مایونز برای از بین بردن رشک روشی خانگی و مناسب است.
در صورتی که موهای خود را به مایونز آغشته کنید، به دلیل بافت منسجم و چرب این ماده، به شپش ها اکسیژن نمی رسد و می میرند.
رفع شپش سر به صورت کامل
بعد از درمان بیماری شپش سر، برای رفع شپش به صورت کامل لازم است که راههای جلوگیری از بازگشت شپش را یاد بگیرید و آنها را پیاده کنید:
- ملحفه و لباسهای استفاده شده را هر 2 روز با آب گرم بشویید.
- کیسه جاروبرقی قبلی خود را با احتیاط دور بریزید.
- هر 2 روز موهای کودکانی که ممکن است با فرد مبتلا در ارتباط بوده است را چک کنید.
جمع بندی
در پایان، توضیح این نکته ضروری است؛ داروهایی که از آن ها برای درمان شپش سر استفاده می شود، همه شپش ها و رشک ها را از بین نمی برند، به همین دلیل مهم است که با شانه ضد شپش، به صورت فیزیکی شپش ها، رشک ها یا تخم شپش ها را از سر خارج کنید.
برای از بین بردن رشک ها، هر ۳ تا ۴ روز یک بار به مدت ۳ هفته پس از مشاهده آخرین شپش زنده، از یک شانه ضد شپش روی موهای مرطوب و نرم استفاده کنید و هربار بخش های کوچکی از مو را بررسی کنید. در صورت امکان، بهترین کار این است که شخص دیگری شانه کردن و خارج کردن رشک ها را انجام دهد. در پایان پیشنهاد میکنیم برای کسب دانستنیهای بیشتر زیبایی به قسمت مقالات کلینیک کاشت مو آنیل مراجعه کنید.
در آخرین پاراگراف این مقاله به یکی از مهمترین خدماتی که به روش های جدید در مرکز زیبایی آنیل ارائه می شود، اشاره می کنیم. جراحی پلک یکی از روش های جدید در انواع گوناگون است که برای تغییر حالت چشم و یا درمان افتادگی پلک استفاده می شود. اگر به دنبال راهی برای اعمال تغییرات و یا درمان پلک هستید می توانید از طریق راه های ارتباطی با مشاورین ما در تماس باشید.
شپش چیست؟
شپش حشرهای بدون بال، خونخوار و کوچک است که در بین موهای سر زندگی میکند و از خون پوست سر تغذیه میکند.
علائم شپش موی سر چیست؟
از جمله علائم شپش موی سر می توان به خارش شدید پوست سر و ایجاد زخمهایی در پوست سر اشاره کرد که پس از بروز این موارد، باید اقدام به درمان شپش سر کرد.
16 دیدگاه ها
توی سایت های دیگه مقاله برای موضوعه درمان شپش زیاده ولی من خودم همچین مطالبی رو از یه طبیب طب سنتی دیده بودم.
سلام و عرض ادب، خیلی ممنونم از شما، لطف دارید، آرتای عزیز
آیا شپش سر میتواند به بیماری های پوستی جدی تبدیل بشه؟
سلام دوست عزیز
خیر؛ در اکثر موارد شپش سر باعث ایجاد بیماری پوستی جدی نمی شود. شپش سر علائمی همچون خارش شدید، قرمزی پوست و عفونت های باکتریایی داشته و باید به درمان آن پرداخته شود.
واقعا شامپوهای ضد شپش موثرند؟
سلام زهرا عزیز
بله؛ شامپوهای ضد شپش تاثیری مسقیمی در درمان این عارضه دارد. البته میزان تاثیر آن با توجه شامپو، نوع مو و شدت و نوع شپش است.
آیا شپش سر موجب ریزش مو میشه؟
سلام دوست عزیز
عفونت شپش به طور مستقیم باعث ریزش مو نمیشود؛ اما این عفونت باعث خارش زیاد و خشکی و التهاب پوست سر شده که در نهایت می تواند بر روی ریزش مو تاثیرگذار باشد.
آیا شست و شوی نامرتب مو می تونه یکی از دلایل به وجود اومدن شپش بشه؟
سلام دوست عزیز
بله؛ شستشوی نامرتب مو باعث ایجاد محیطی مرطوب و گرم برای رشد و افزایش شپش سر می شود. بنابراین بهتر است برای جلوگیری و پیشگیری از شپش سر، موهای خود را به صورت منظم بشویید.
سلام خوب هستید، برای درمان شپش سر دخترم که هیچ کسی قبول نمی کنه درمان کنه، می تونم به کلینیک شما مراجعه کنم؟
سلام و عرض ادب
به دلیل سرعت انتقال این ویروس بسیاری از پذیرش امتنا می کنند اما شما با شماره 44027589 تماس بگیرید تا راهنماییتون کنند.
سلام من سرم شپش گرفته خیلی میخاره میترسم و خیلی گریه میکنم سرم از بین برنده شپش LSهم استفاده کردم و همه چیو با ماشن لباسشویی درجه ۶۰ شستیم ولی نمیره سرکه و ابلیمو هم استفاده کردیم ایا اکسیدان و حنا خوبه برای شپش؟
سلام و عرض ادب
خانم ریحانه عزیز جای نگرانی نیست، با شماره 44027503 تماس بگیرید و از متخصصین ما پاسخ درست رو دریافت کنید.
مشکل قابل حلی هست جای نگرانی نیست.
من درمان رو شروع کردم و رشک و شپش بالغ از سرم خارج شد تا چند روز خارش نداشتم اما الان بعضی نقاط سرم خیلی کم خارش داره ترس دوباره گرفتن دارم
سلام و عرض ادب
اگر این خارش برای شما آشناست تا موقعی که بیشتر نشده با پزشک خود در ارتباط باشید و در صورت نیاز دوره درمان را شروع کنید.
یکم درمان شبس سر زمان بر هست اما حل نشدنی نیست.
نگران نباشید