حساسیت پوستی یا آلرژی پوستی یک واکنش نسبت به تماس پوست با عوامل خارجی است که برخی از آنها عبارت است از زیورآلات، مواد شوینده، مواد آرایشی، استفاده از برخی مواد چرمی، مصرف برخی داروها مانند آنتی بیوتیک. همچنین ممکن است در صورت انجام برخی عملهای زیبایی مانند تزریق چربی و فیلر، در صورت کثیف بودن سوزن باعث ایجاد حساسیت شود، در این مقاله انواع حساسیت پوستی را به شما معرفی میکنیم، همچنین روشهای تشخیص آلرژی پوستی را برای شما آوردهایم، برای خواندن ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
آلرژی پوستی چیست؟
آلرژی پوستی میتواند یک واکنش آلرژیک نسبت به موادی معمولی و بیضرر مثل پشم، پشم شیشه، برخی گیاهان، برخی صابونها، گرده و غیره باشد. به دلایل مختلفی شما ممکن است دچار آلرژی پوستی شوید، افراد مختلف نسبت به چیزهای مختلفی آلرژی پوستی نشان میدهند؛ بنابراین همیشه در نظر داشته باشید چیزی که برای کس دیگری بی خطر است، ممکن است برای شما آلرژی پوستی ایجاد کند.
علت ایجاد این عارضه این است که ممکن است بدن شما نسبت به یک ماده کاملا معمولی واکنشی شدید نشان دهد. سیستم ایمنی این ماده را برای بدن به منزله یک خطر شناسایی میکند و به نقاطی از پوست که با آن ماده تماس داشته حمله میکند و این اتفاق به شکل بثورات پوستی آلرژیک خود را نشان میدهد که ممکن است قرمز یا متورم شود یا دانه و جوش بزند و یا دچار خارش زیاد شود.
انواع آلرژی پوستی
انواع مختلفی عارضه پوستی وجود دارد که هرکدام به شکلی خاص خود را نشان میدهد و با الگوی خاص خود رفتار میکند؛ علاوه بر این سیستم ایمنی بدن نیز نسبت به هر آلرژن با آلرژن دیگر رفتار متفاوتی خواهد داشت. یکی از شایعترین علائم آلرژی پوستی خارش پوست است. البته هر نوع آلرژی علائم خود را دارد برای مثال از جمله آلرژیهایی که همراه با خارش هستند، می توان اگزما، کهیر و دراماتیت را نام برد.
اگزما (خشکی پوست)
اگزما یا همان درماتیت آتوپیک، معمولا در سنین ابتدایی یک نوزاد بروز میکند اما ممکن است در برخی موارد برای اولین بار در سنین نوجوانی و بزرگسالی بروز کند. اگزما معمولا در نواحی خمشی افراد خود را نشان میدهد، مثل پشت زانو یا آرنج. البته در مواردی هم دیده شده که در نقاطی از بدن مانند ابرو، صورت، گردن و دست هم رخ دادهاند. نکته قابل توجهی که وجود دارد این است که خاراندن بیش از حد پوست در این نقاط باعث به وجود آمدن رنگدانههایی غیر طبیعی میشود که آنها را لیکنیفیکاسیون مینامند.
کهیر
کهیر به برآمدگیهای صورتی یا قرمز رنگ گفته میشود که در اندازه و اشکال متفاوتی روی پوست ظاهر شده و معمولا مراکز کم رنگ دارند که در این نقاط فرد احساس خارش شدید میکند. البته کهیر ممکن است تغییر شکل و اندازه و مکان داشته باشد و همچنین اصلا همراه با خارش نباشد. دلایل مختلی ممکن است باعث ایجاد کهیر شوند مانند: خوردن مواد غذایی مثل تخممرغ، آجیل و غیره، تماس با محصولاتی از جنس لاتکس، گزیده شدن توسط نیش حشرات، مصرف برخی داروها مانند آنتیبیوتیکها و آسپرین و سایر موارد.
درماتیت تماسی
این نوع حساسیت پوستی نیز بیشتر توسط یک عامل تحریک کننده بیرونی رخ میدهد، بثورات در این نوع آلرژی بسیار شبیه اگزما هستند و معمولا فقط در نقاطی بروز میکنند که ماده خارجی با پوست تماس داشته.
آنژیوادم
این آلرژی پوستی ممکن است در لب، دست و پا یا چشم بروز کند. این نوع حساسیت خود را به شکل کهیر نشان میدهد و معمولا با علائمی مانند سوزش و گزگز پوست همراه است.
حساسیت پوست به الکل
پوست برخی افراد وقتی در معرض الکل قرار میگیرد، بدنشان الکل را یک عامل خارجی تشخیص میدهد و احساس خطر میکند؛ در این حالت است که سیستم ایمنی واکنش نشان میدهد و سعی میکند آن را دفع کند. علائم پوستی که در این موارد رخ میدهد میتواند تورم پوست و صورت، تورم اطراف دهان، خارش داخل دهان، خارش چشم و بینی؛ کهیر و حتی سرگیجه و اسهال باشد.
از دیگر انواع حساسیت پوستی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درماتیت آلرژیک
- آکنه بزرگسالی (روزاسه)
- فتودرماتوز
- ماستوسیتوز جلدی
- حساسیت به آب (خارش آکواژنیک)
چگونگی تشخیص آلرژی پوستی
از جمله مشکلات شایعی که ممکن است برای شما اتفاق بیفتد قرمزی، التهاب، تورم و خارش است و ممکن است علت آنها مشخص نباشد. برای تشخیص علت این علائم باید به یک متخصص آلرژی مراجعه کنید تا تشخیص دهد این علائم در اثر حساسیت پوستی است یا خیر. در صورتی که شما علائم حساسیت پوستی و آلرژیهای دیگر را داشته باشید پزشک ممکن است آزمایشهایی را برای شما انجام دهد که به شرح زیر میباشند:
- تست آلرژی پوستی: در این تست مقدار کمی از ماده حساسیتزا را در معرض پوست قرار میدهند و سپس در این ناحیه خراشی ایجاد میکنند در حدی که خون خارج نشود، اگر شما حساسیت پوستی داشته باشید، در محل مورد نظر روی پوست شما تورم و التهاب به وجود میآید.
- آزمایش خون مخصوص: آزمایش خاص برای تست آلرژی وجود دارد که در آن آنتیبادی هایی که باعث آلرژی میشوند را در جریان خون اندازهگیر میکنند. به این آزمایش رادیو آور جاذب رادیواکتیو یا ImmunoCAP گفته میشود.
جمع بندی
در این مقاله به معرفی و بررسی آلرژی پوستی و انواع مختلف آن پرداختیم که به صورت خلاصه عبارت است از:
- اگزما
- کهیر
- درماتیت تماسی
- آنژیوادم
- حساسیت پوست به الکل
- آکنه بزرگسالی
- فتودرماتوز
- ماستوسیتوز جلدی
- حساسیت به آب (خارش آکواژنیک)
این نکته را در نظر داشته باشید که در صورت بروز علائمی مانند التهاب، قرمزی، خارش که همگی از علائم بروز آلرژی پوستی هستند حتما به پزشک مراجعه کنید تا در صورت لزوم آزمایشهای لازم را برای شما انجام دهد. برای اطلاع بیشتر با مشاورین کلینیک آنیل در ارتباط باشید.
سوالات متداول
از شایع ترین علامت های آلرژی و حساسیت پوستی سوزش، خارش، قرمزی و التهاب پوست است.
از پمادهایی مانند کالامین، هیدروکورتیزون 1%، اکسید روی، زینک اکساید می توان برای رفع التهاب و خارش استفاده کرد، البته بهتر است قبل از هر اقدامی ابتدا نظر پزشک را بپرسید. علائم آلرژی پوستی چیست؟
برای آلرژی پوستی از چه پمادی می توان استفاده کرد؟