پیلینگ صورت چیست؟ (فواید و عوارض لایه برداری پوست)

سطح پوست پوشیده از سلول‌های شاخی شکل است که وظیفه محافظت از پوست را برعهده دارند. در حالت طبیعی، بدن اغلب به‌صورت ماهانه این سلول‌های شاخی شکل را به طور کامل حذف کرده و سلول‌های جدیدی جایگزین آنها می‌کند. تجمع این سلول‌های مرده روی پوست باعث کاهش درخشندگی و شادابی پوست می‌شود. پیلینگ صورت با لایه‌برداری، سطح فرسوده پوست و سلول‌های مرده آن را از بین می‌برد و نواقص پوستی مثل چین‌وچروک، جای اسکار و زخم، لک‌های ناشی از آفتاب، جوش و آکنه را کاهش می‌دهد.

وجود مشکلات پوستی تأثیر بسیار منفی روی زیبایی صورت دارد. از جوش‌های صورت گرفته تا چین و چروک‌های ناشی از افزایش سن همگی ظاهر پوست را ناخوشایند جلوه می‌دهند. لایه‌برداری یا پیلینگ پوست یک از مؤثرترین درمان‌های غیرتهاجمی برای رفع علائم پیری پوست، جوانسازی صورت و درمان بیماری‌های رایج پوستی است. درصورتی‌که قصد لایه‌برداری صورت خود را دارید در این مقاله از کلینیک زیبایی آنیل شما را با مفهوم پیلینگ صورت و مراحل انجام آن آشنا خواهیم کرد و مزایا و معایب آن را شرح می‌دهیم.

پیلینگ صورت یا لایه برداری چیست؟

لایه‌برداری یا پیلینگ صورت به فرایند طبیعی بازسازی سلول‌های پوست و طیف وسیعی از تکنیک‌های طراحی شده جهت اجرای درمان‌های پوستی گفته می‌شود که به بهبود ظاهر پوست کمک می‌کند. پیلینگ به معنای جوانسازی پوست است که با حذف لایه‌های سطحی و سلول‌های مرده پوست باعث تحریک سلول‌های مجاور می‌شود تا فضا برای تولید سلول‌های جدید پوست فراهم شود.

لایه‌برداری صورت با هدف بهبود خاصیت ارتجاعی و صافی پوست، کاهش چین‌وچروک، بهبود ظاهر اسکارها و جای جوش، کاهش علائم پیری، رفع لک و… انجام می‌گیرد. از انواع روش‌هایی که باعث لایه‌برداری یا پیلینگ صورت می‌شوند می‌توان به لیزرهای لایه‌بردار (لیزر فرکشنال CO2 و لیزر اربیوم)، پیلینگ AHA، میکرودرم ابریژن و میکرونیدلینگ صورت اشاره کرد. شدت لایه‌برداری شیمیایی به ۳ نوع سطحی، متوسط و عمیق دسته‌بندی می‌شود:

• لایه‌برداری سطحی: در لایه‌برداری سطحی سلول‌های پوست از لایه بالای پوست (اپیدرم) برداشته می‌شوند که برای حفظ اثرات درمان، انجام منظم آن هر ۲ تا ۵ هفته یکبار الزامی است. اگر پوست شما خشک بوده یا خطوط ظریف چین‌وچروک و آکنه در آن مشاهده می‌شود تداوم این درمان می‌تواند در رفع این مشکلات پوستی اثرگذار باشد.
• لایه‌برداری متوسط: در این نوع لایه‌برداری، سلول‌های پوست از لایه‌های بالایی و میانی پوست برداشته می‌شوند و روند درمان هر ۶ تا ۱۲ ماه یکبار انجام می‌گیرد. لایه‌برداری متوسط جهت بهبود ظاهر پوست، درمان چین‌وچروک و جای جوش مفید است.
• لایه‌برداری عمیق: در این نوع لایه‌برداری، لایه‌های عمیق‌تر پوست تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند. لایه‌برداری عمیق بهترین گزینه برای بهبود زخم‌ها و کاهش چین و چروک‌های عمیق است. این لایه‌برداری اثرات طولانی مدتی دارد و اغلب نیازی به تکرار آن نیست.

مزایای پیلینگ صورت چیست؟

پیلینگ صورت علاوه بر جوانسازی پوست یک راه‌حل عالی برای درمان طیف وسیعی از مشکلات پوستی مثل چین‌وچروک، آکنه و هایپرپیگمانتاسیون است. هایپرپیگمانتاسیون در واقع همان لکه‌های تیره پوست بوده که به دلیل مشکلاتی مثل ملاسما، کک‌ومک، خال و همچنین آسیب پوستی ناشی از عفونت ایجاد می‌شود؛ اما شما می توانید با برداشتن خال یا پیلینگ صورت از بروز هایپرپیگمانتاسیون جلوگیری کنید.

علاوه بر این موارد، لایه‌برداری صورت به ازبین‌رفتن باکتری‌ها، کاهش التهاب پوست و درمان آکنه کمک می‌کند. برخی از رایج‌ترین مزایای پیلینگ صورت عبارتند از:

• بهبود گردش جریان خون در پوست
• بهبود بافت، کیفیت و ظاهر پوست
• افزایش آبرسانی پوست
• کاهش چروک و خطوط استاتیک پوست
• اصلاح آسیب‌های ناشی از نور خورشید بر روی پوست
• بهبود آکنه
• افزایش درخشش و شادابی پوست
• بهبود ظاهر اسکار و جای زخم
• رفع مشکلات رنگدانه‌های پوست
• تحریک کلاژن‌سازی و جوانسازی پوست
• تقویت رنگ و تن پوست
• بهبود زبری پوست و صاف‌کردن آن
• کاهش روند پیری پوست

انواع پیلینگ صورت

لایه‌برداری پوست به سه نوع شیمیایی، مکانیکی و لایه‌برداری با لیزر تقسیم‌بندی می‌شود:

1.پیلینگ شیمیایی

لایه‌برداری شیمیایی به معنی تخریب و برداشت کنترل شده لایه‌هایی از پوست به‌واسطه ترکیبات شیمیایی است که با هدف بهبود جای جوش و آکنه، رفع کک‌ومک و انواع لکه‌های پوستی انجام می‌گیرد. مدت این نوع لایه‌برداری بسته به عمق آن از یک روز تا ۲ هفته زمان می‌برد که در این دوره پس از پوسته ریزی، پوست جدید جایگزین می‌شود.

عمق این پاکسازی به نوع داروهای شیمیایی، تعداد دفعات مصرف و مدت زمان استفاده آن‌ها روی پوست بستگی دارد. از جمله ترکیبات شیمیایی که در این نوع پیلینگ مورد استفاده قرار می‌گیرد شامل سالیسیلیک اسید، اسید لاکتیک، اسید کربولیک یا فنل، اسید تری کلرواستیک، رزور سینول و رتینوئیک اسید است:

• اسید سالیسیلیک: این نوع ماده به دلیل کنترل سبوم اضافی، جهت بهبود ظاهر پوست مختلط و چرب بسیار مناسب بوده و می‌تواند در رفع جوش و آکنه مؤثر باشد.
• رتینوئیک اسید: استفاده از فرآورده‌های حاوی رتینوئیک اسید می‌تواند اثرات پیری ناشی از افزایش سن و قرارگرفتن در آفتاب را کاهش دهد. همچنین در رفع چین‌وچروک، بهبود لکه‌های تیره، افزایش جریان خون و بهبود ظاهر پوست نقش مهمی را ایفا کند.
• فنل: این ماده به دلیل اثر شدید و نفوذ عمیق در پوست تنها با تجویز پزشکی برای بازسازی ساختار پوست استفاده می‌شود.
• تری کلرواستیک اسید: این ترکیب شیمیایی قوی به علت توانایی خود در نفوذ عمیق به پوست اغلب در پیلینگ صورت برای بهبود بافت پوست، کاهش خطوط چین‌وچروک و بهبود ظاهر اسکارها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• رزورسینول: رزور سینول در ازبین‌رفتن آکنه، جای جوش و رفع لکه‌های پوستی مؤثر است. این ماده به دلیل توانایی بالا در مهار آنزیم تیروزیناز و کاهش تولید ملانین در پوست سبب کاهش و جلوگیری از بروز لکه‌های قهوه‌ای و تیره پوست می‌شود.

2.پیلینگ مکانیکی

پیلینگ مکانیکی یا میکرودرم ابریژن یکی از شیوه‌های پرطرفدار جهت لایه‌برداری و پیلینگ صورت بوده که توسط یک دستگاه مکنده انجام می‌شود. به‌وسیله این دستگاه، یک ماده مخصوص به نام اکسید آلومینیوم بر روی سطح پوست پاشیده می‌شود. این پودر باعث تراشیدن بافت‌های مرده پوست و مکیده شدن آن توسط دستگاه خواهد شد که در طی آن پاکسازی و ترمیم پوست انجام می‌گیرد.

میکرودرم ابریژن باعث رفع مشکلات پوستی، جوانسازی، روشن‌شدن پوست، ازبین‌رفتن جوش‌های سرسیاه و منافذ باز پوستی در پوست‌های چرب می‌شود. این روش درمان برای ترمیم جای سوختگی نیز بسیار مؤثر بوده و هیچ‌گونه خطری ندارد.

3.پیلینگ با لیزر

در حال حاضر از ۲ نوع لیزر دی اکسید کربن و لیزر اربیوم یاگ برای پیلینگ صورت استفاده می‌شود:

• پیلینگ کربن: در این روش به دلیل استفاده از ماده کربنیک بر روی پوست، اثر لیزر تقویت می‌شود. گرمای ایجاد شده روی پوست از طریق پیلینگ کربن، باکتری‌های مولد جوش را از بین می‌برد و چربی پوست را کاهش می‌دهد. هدف قراردادن کربن به‌وسیله لیزر منجر به ازبین‌رفتن سلول‌های مرده پوست و جوش‌های سرسیاه خواهد شد که این ویژگی به درمان مشکلات پوستی، جوانسازی، لایه‌برداری صورت و بسته‌شدن منافذ آن کمک می‌کند.
• لیزر اربیوم یاگ: لیزر اربیوم با تولید گرما، رشد و تولید کلاژن را تحریک کرده و باعث ازبین‌رفتن سلول‌های پوستی آسیب‌دیده یا رنگدانه‌های موجود در پوست می‌شود. باتوجه‌به اینکه لیزر اربیوم به لایه‌های عمیق نفوذ می‌کند ممکن است کمی روند درمان دردآور باشد؛ ازاین‌رو پزشک قبل از لیزر، از بی‌حس‌کننده‌های موضوعی استفاده خواهد کرد. کاربرد این نوع لیزر مانند لایه‌بردارهای شیمیایی است که جهت کاهش خطوط ریز چین‌وچروک‌ها، بهبود جای زخم و هایپرپیگمانتاسیون مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پیلینگ صورت به چه کسانی توصیه می شود؟

اگر مشکلات پوستی مثل چین‌وچروک، جوش‌های زیر پوستی، سرسفید یا سرسیاه، ملاسما یا لک، اسکار سوختگی و جای زخم‌های قدیمی و… دارید می‌توانید برای رفع آن از پیلینگ صورت استفاده کنید. البته قبل از اقدام به لایه‌برداری صورت در مرحله اول توصیه می‌شود با یک متخصص پوست مشورت کرده تا شرایط پوستی شما را به طور دقیق بررسی کند و متناسب با آن، بهترین نوع درمان را به شما پیشنهاد دهد.

در چه مواردی پیلینگ صورت توصیه نمی شود؟

تصمیم‌گیری برای انجام یا عدم انجام پیلینگ صورت بر عهده متخصص است. در حالت کلی انجام این شیوه برای افراد زیر توصیه نمی‌شود:

• خانم‌های باردار
• افرادی دارای بیماری‌های قلبی
• وجود جوش‌های چرکی و آکنه‌های فعال
• ابتلا به دیابت
• در صورت داشتن اگزماهای پوستی
• افراد مبتلا به سرطان پوست
• ابتلا به بیماری‌های ویروسی مانند تبخال و هرپس سیمپلکس
• لکه‌های طبیعی تیره بر روی پوست
• داشتن سابقه اسکار یا زخم‌های غیرعادی پوست
• تغییر رنگ پیگمنت‌های پوست در اثر اسکارهای عمیق
• افرادی با سابقه درمان‌های جدی در زمینه آکنه و جوش در یک سال اخیر

عوارض پیلینگ صورت چیست؟

پیلینگ صورت می‌تواند عوارض جانبی متفاوتی در پی داشته باشد؛ از جمله این عوارض عبارتند از:

• تغییر رنگ پوست یا ایجاد زخم: با استفاده از پیلینگ صورت ممکن است رنگ پوست شما به‌صورت موقت یا دائمی کمی تیره‌تر شود. علاوه بر این احتمال دارد پس از اتمام فرایند لایه‌برداری، زخم‌هایی روی پوست ایجاد شوند که به‌مرورزمان با مصرف دارو درمان خواهند شد.
• قرمزی و تورم پوست: قرمزی و تورم یکی از شایع‌ترین عوارض غیردائمی پیلینگ پوست است که پس از گذشت چند روز از بین خواهد رفت.
• سوزش و خارش پوست: در صورت بروز سوزش و خارش، هرگز پوست خود را دست‌کاری نکنید؛ چون در این مرحله پوست بسیار حساس و آسیب‌پذیر است. اگر پس از چند روز میزان سوزش و خارش کاهش نیافت به پزشک مراجعه کنید.

• عفونت: مواد شیمیایی که در لایه‌برداری صورت به کار می‌روند ممکن است موجب ایجاد باکتری و ویروس شوند و شما را با عفونت، ابتلا به تبخال و سایر بیماری‌های مشابه درگیر کنند.
• آسیب به کبد، قلب و کلیه: با اینکه فرایند پیلینگ صورت، آسیبی به اعضای بدن نمی‌زند؛ اما مواد شیمیایی که در این روش به کار برده می‌شود مشکلات زیادی برای قلب، کبد، کلیه و… ایجاد خواهد کرد. برای مثال اسید کربولیک باعث آسیب به عضلات قلب می‌شود و همچنین مشکلاتی برای کبد و کلیه به وجود می‌آورد.

مراقبت های بعد از پیلینگ صورت

از جمله مراقبت‌های بعد از پیلینگ صورت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پس از انجام پیلینگ، روی صورت خود آب سرد بپاشید و از کشیدن دست بر روی صورت یا مالیدن پوست خود خودداری کنید.
• به‌هیچ‌وجه در طول دوره نقاهت، پوست خود را در معرض نور خورشید، آلودگی‌ها، گردوغبار، مواد شیمیایی، سرما و گرمای بیش از حد قرار ندهید.
• در طول روز به مقدار کافی آب بنوشید.
• پوست خود را ۲ الی ۳ بار در روز با آب ولرم بشویید و از پماد آنتی‌بیوتیک، کرم‌های ترمیم‌کننده و ضدآفتاب استفاده کنید.
• به دلیل خشک‌شدن پوست پس از پیلینگ، استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده ضروری است.
• ۳ تا ۵ روز بعد از پیلینگ، پوست بسیار حساس بوده و نباید با آب داغ استحمام کنید.
• بعد از پیلینگ عمیق پوست، ظاهر صورت پوسته‌پوسته خواهد شد تا یک‌ لایه پوست جوان و شاداب جایگزین آن شود. نکته‌ای که باید رعایت کنید این است که از خاراندن، کندن و هرگونه دست‌کاری قسمت‌های پیلینگ شده بپرهیزید.
• نیم ساعت قبل از خروج از خانه جهت جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید روی پوست، کرم ضدآفتاب بزنید.
• در صورت تجویز هر نوع دارو و محلول یا کرم توسط پزشک به‌موقع و سروقت از آن استفاده کنید.
• حداقل به مدت یک هفته تا ۱۰ روز از رفتن به استخر، سونا، جکوزی و انجام سولاریوم بپرهیزید.
• در صورت بروز هرگونه مشکل خاص، علائم غیر عادی را با متخصص در میان بگذارید.

مراحل انجام پیلینگ صورت در کلینیک های زیبایی

پیلینگ صورت در 3 روش شیمیایی، مکانیکی و لیزر انجام می‌گیرد که مراحل هر یک متفاوت است. در این بخش مراحل انجام پیلینگ کربن صورت و پیلینگ شیمیایی را در کلینیک‌های زیبایی شرح می‌دهیم:

1.پاکسازی

اولین قدم در فرایند لایه‌برداری صورت استفاده از پاک‌کننده مناسب است. باتوجه‌به اینکه در طول روز به طور طبیعی پوست شما با آلودگی‌های محیطی تماس پیدا می‌کند باید با شستن صورت پاکسازی شود. از جمله بهترین پاک‌کننده‌های پوست شامل ژل پاک‌کننده، کرم پاک‌کننده، فوم پاک‌کننده، روغن پاک‌کننده، پاک‌کننده خاک رس، آب پاک‌کننده میسلار، پاک‌کننده پودری و… است.

تمامی این پاک‌کننده‌ها باید دارای فرمولاسیون ملایم باشند و از ایجاد خشکی پوست جلوگیری کنند. در کلینیک‌ها، پزشک بر اساس نوع پوست و نیازی که دارید بهترین نوع پاک‌کننده را برای شما انتخاب می‌کند. توجه به ترکیبات پاک‌کننده بسیار مهم است. پاک‌کننده‌ها باید فاقد عطر و پارابن باشند؛ زیرا این مواد شیمیایی می‌توانند باعث تحریک پوستی، ایجاد جوش و حتی سرطان پوست شوند.

2.استفاده از تونر

گام بعدی در پیلینگ صورت استفاده از تونر مناسب است. تونر در فرایند لایه‌برداری به بستن منافذ و سفت‌شدن شکاف‌های سلولی کمک می‌کند. علاوه بر این باعث تنظیم سطح ph پوست، کاهش نفوذ ناخالصی‌ها و آلودگی‌های محیطی به پوست می‌شود. در کلینیک، متخصص باتوجه‌به نوع پوست شما بهترین نوع تونر را انتخاب می‌کند. برای پوست‌های خشک از تونری با ترکیبات آبرسان و برای پوست‌های چرب از تونری با فرمول سبک‌تر استفاده خواهد شد.

3.استفاده از لایه بردار در پیلینگ شیمیایی

پس از آماده‌سازی پوست، مقداری لایه‌بردار روی کل صورت به جز دور چشم و اطراف لب ماساژ داده می‌شود. مدت زمان استفاده از لایه‌بردارها به فاکتورهای زیادی از قبیل سن، جنس پوست، میزان حساسیت پوستی، هدف از مصرف محصول و نوع لایه‌بردار بستگی دارد. انتخاب لایه‌بردار مناسب و تشخیص اینکه به چه میزان لایه‌بردار روی پوست بماند، بستگی به نظر پزشک متخصص دارد.

قبل از لایه‌برداری پوست، به مدت ۳ هفته باید پوست صورت را با کرم‌های حاوی اسیدهای آمینه، تغذیه و آماده کرد. در کلینیک‌ها از یک محلول شیمیایی مانند اسید گلیکولیک یا سالیسیلیک اسید برای پیلینگ صورت استفاده می‌‌کنند؛ سپس به‌محض قرمزشدن پوست این نواحی، آن را می‌شویند. این عمل حداکثر ۴ تا ۶ مرتبه و هر هفته یک‌بار انجام می‌شود.

4.استفاده از کرم کربن در پیلینگ کربن

در کربن تراپی پس از پاکسازی صورت، لایه‌ای نازک از کرم کربن روی پوست به کار می‌رود تا تأثیر درمان بیشتر شود. این کرم به مدت ۱۵ دقیقه زمان احتیاج دارد تا به عمق منافذ پوست نفوذ کند و برای لیزر آماده شود. پس از خشک‌شدن کربن، به شما محافظ چشم می‌دهند تا از چشم شما در برابر لیزر محافظت کند.

برخورد لیزر به پوست باعث تخریب و شکسته‌شدن ذرات کربن روی پوست شده که به همراه آن سلول‌های مرده پوست، مواد زائد، چربی پوست و جوش‌های سرسیاه از بین می‌روند. لیزر کیوسوئیچ با انفجاری که روی پوست و در داخل منافذ باز ایجاد می‌کند؛ سبب تحریک کلاژن‌سازی و ترمیم منافذ پوست می‌شود و به لایه‌برداری آن منجر خواهد شد.

جمع بندی

پیلینگ صورت یا لایه‌برداری پوست در روش‌های مختلفی مثل پیلینگ لیزری، پیلینگ مکانیکی و پیلینگ شیمیایی انجام می‌شود که نسبت به سایر روش‌های لایه‌برداری آسیب کمتری به پوست وارد می‌کند. فواید پیلینگ شامل جوانسازی پوست، آبرسانی، رفع مشکلاتی نظیر لک، جوش، آکنه، اسکارهای قدیمی و کاهش چین و چروک پوست است. پس از پیلینگ، تورم و پوسته‌پوسته شدن امری طبیعی است که پس از گذشت چند روز تا چند هفته از بین می‌رود و پوستی با ظاهری صاف و بدون چین‌وچروک ظاهر می‌شود.

اگر پیلینگ توسط پزشک متخصص انجام نگیرد می‌تواند پیامدهایی را به همراه داشته باشد؛ زیرا مواد شیمیایی باید با دوز مشخصی بر روی پوست مورد استفاده قرار گیرند. ازاین‌رو توصیه می‌شود برای انجام پیلینگ صورت به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا باتوجه‌به سابقه بیماری‌های خاص، نوع پوست و ویژگی‌های آن، درمان مناسبی را برای شما انتخاب کند.

پیلینگ شیمیایی برای خانم‌های باردار، افراد مبتلا به مشکلات قلبی و دیابت توصیه نمی‌شود؛ بنابراین برای لایه‌برداری پوست باید از سایر روش‌های دیگر استفاده کرد. در این مقاله سعی کردیم شما را با مزایا و مراحل پیلینگ صورت آشنا کنیم و مراقبت‌های بعد از پیلینگ را شرح دهیم تا از عوارض احتمالی آن جلوگیری کنید.

دکتر امیر آذری فر

مدیرعامل کلینیک زیبایی آنیل، پزشک عمومی، فارغ التحصیل دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، دارای مدرک دوره زیبایی و کاسمتیک از کمپانی پرومو ایتالیا (از کشور ایتالیا)، دارای گواهینامه جهت انجام پروسیجرهای زیبایی، دارای 15 سال سابقه فعالیت حرفه ای در زمینه زیبایی، دارای مجوز پزشکی در تهران (شماره نظام پزشکی: 114723)، نماینده انحصاری کمپانی پرومو ایتالیا در ایران