موخوره چیست؟ علت و راه درمان آن

یکی از مشکلات رایجی که ممکن است موها را تحت تاثیر خود قرار دهد، موخوره است که بیشتر روی موی بانوان ظاهر می‌شود. عارضه‌ بسیار شایع موخوره، معمولا بر اثر آسیب‌های فیزیکی به ساقه‌ موها ایجاد می‌شود. علت اصلی موخوره، خشکی مو است که طی آن روی سطح تار مو شکاف‌هایی ایجاد می‌شود و موها ظاهر یکدست و مرتب خود را ازدست می‌دهند و باعث بهم‌ریختگی موها می‌شود. این عارضه، اصولا خود را به شکل چند شاخه شدن انتهای موها نشان می‌دهد و در برخی از افراد به شکل شکاف طولی در موها نمایان می‌شود.

موخوره اغلب در نتیجه خشکی، آسیب‌های فیزیکی و حرارتی و یا تحریک شیمیایی فولیکول مو رخ می‌دهد. این آسیب می‌تواند منجر به شکستگی مو و خشکی انتهای ساقه مو شود. باور عمومی اکثر افراد، این است که موخوره باعث شاخه‌شاخه شدن انتهای موها می‌شود؛ اما شاخه شاخه شدن، تنها یک نمونه از انواع موخوره است. در این مقاله از کلینیک زیبایی آنیل ما شما را با علائم و دلایل بروز موخوره، انواع این عارضه و برخی از راه‌های درمان و پیشگیری آن آشنا خواهیم کرد؛ پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

موخوره چیست؟

موخوره یا تریکو تیلوزیس (Trichoptilosis) در تعریف لغوی، به معنای پاره شدن یا شکافتن فیبر مو است. این عارضه معمولاً در انتهایی‌ترین قسمت ساقه مو اتفاق می‌افتد؛ اگرچه که شکافتن مو یا موخوره ممکن است گاهی اوقات در قسمت بالایی ساقه مو نیز رخ دهد. عارضه موخوره، معمولا در اثر وارد آمدن آسیب‌های فیزیکی به ساقه مو ایجاد می‌شود و معمولا به صورت چند شاخه شدن انتهای موها یا بصورت ایجاد شکاف طولی در موها خود را نشان می‌دهد.

این عارضه، ظاهر کلی موها را ضعیف‌تر و کم جلوه می‌کند و از درخشندگی موها می‌کاهد. بطور کلی عواملی که باعث خشکی یا شکنندگی موها می‌شوند، منجر به بروز عارضه موخوره مو خواهند بود. بارزترین علائم موخوره شامل: شاخه شاخه شدن نوک موها، پوسته‌های نازک و شفاف در نوک موها، لطمه دیدگی و لکه‌های سفید رنگ روی موها است.

مطلب پیشنهادی: علت ریزش مو در زنان را بخوانید.

دلیل ایجاد موخوره چیست؟

عوامل بسیاری در ایجاد موخوره نقش دارند، اما اصلی‌ترین دلیل ایجاد این عارضه؛ خشکی و شکنندگی موها، آسیب‌های فیزیکی و ضعیف شدن طولانی مدت موها می‌باشد. علاوه بر دلایل ذکر شده، استفاده نادرست از ابزارهای حرارتی، رنگ‌کردن مو، استفاده از محصولات شیمیایی قوی، خشکی مو، بریدگی و شکستگی موها، عوامل دیگری هستند که می‌توانند به موخوره منجر شوند. برخی از مهم‌ترین عوامل ایجاد موخوره را در ادامه با هم بررسی می‌کنیم که به شرح زیر است:

برس زدن زیاد مو

برس زدن یا شانه زدن بیش از حد مو، بخصوص در زمانی که موهای شما خیس است، باعث شکستگی مو می‌شود. وقتی شما بیش از اندازه موهایتان را شانه بزنید، باعث کشیدگی مداوم موها و افزایش ابتلای موهایتان به موخوره خواهید شد.

رنگ کردن مو

رنگ کردن مو و استفاده مداوم و بیش از اندازه از رنگ‌های شیمیایی، یکی از مهم‌ترین علل ایجاد موخوره در بانوان است. رنگ‌هایی که برای مو استفاده می‌شوند، حاوی مواد شیمیایی مختلفی هستند که به‌راحتی به ساقه موها آسیب وارد کرده و آن‌ها را خشک و شکننده می‌کنند. درنتیجه شرایط برای ایجاد انواع موخوره و فرایند آسیب دیدن جدی موها فراهم می‌شود. توجه کنید که رنگ کردن مو بخصوص همراه با دکلره، به دلیل مکانیسم عملی که دارد، بالاترین آسیب را به مو وارد می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود که اگر علت موخوره موی شما رنگ کردن مو می‌باشد، بهتر است که برای مدتی از رنگ کردن موهایتان دست بکشید تا کوتیکول‌های آسیب‌دیده فرصت پیدا کنند که خودشان را ترمیم کنند. 

اتو کشیدن زیاد مو

اتو کشیدن زیاد مو و استفاده از ابزارهای حالت‌دهنده داغی مانند اتوی مو، بابلیس مو و یا هوای داغ سشوار؛ می‌تواند باعث خشک شدن مو، ضعیف شدن ساختار آن و از بین رفتن رطوبت موهایتان شود. اتو کشیدن مداوم مو نیز مانند سشوار کشیدن زیاد؛ باعث آسیب دیدن موها، ایجاد خشکی مو و در نهایت، موخوره می‌شود. علاوه بر دمای بسیار بالای اتوی مو، کشیده شدن موها به وسیله آن؛ ریشه موهایتان را نیز ضعیف می‌کند و درنهایت ممکن است که ساختار کلی مو شما آسیب جدی ببیند، بطوریکه برای درمان آن چاره‌ای جز کوتاه کردن و تراشیدن موهای آسیب دیده‌تان نخواهید داشت.

سشوار کردن مداوم

سشوار کردن مداوم مو، مخصوصا با باد داغ؛ باعث وارد شدن آسیب بسیار جدی به فولیکول‌های مو می‌شود. استفاده مداوم و طولانی‌  مدت از سشوار، نتیجه‌ای به جز موهای خشک، شکننده و مملو از موخوره نخواهد داشت. توصیه می‌شود که عادت سشوار کشیدن مداوم موهایتان را ترک کنید و در صورتی که مجبور به استفاده از آن‌ هستید، حتی‌الامکان تا زمانیکه موهایتان کاملا خیس است؛ از آن استفاده نکنید. چراکه سشوار کردن مداوم، به دلیل گرمای زیاد و خشک کردن سریع و یکباره مو؛ باعث موخوره می‌شود.

کشیدگی بیش از حد موها

یکی از اصلی‌ترین علل ایجاد موخوره در کسانی که موهای بلندی دارند، کشیده شدن بیش از حد موها در زمان بستن آنهاست. بستن مداوم مو باعث آسیب فیزیکی، ضعیف شدن ریشه مو و شکسته شدن موها می‌شود و فرایند ایجاد موخوره را به شکل قابل توجهی تسریع می‌کند.

انواع موخوره کدام است؟

موخوره، انواع مختلفی دارد و امکان ظاهر شدنشان در هر بخشی از ساقه مو وجود دارد. این عارضه، براساس شکل و محل تشکیل شکاف‌های آن بر روی ساقه مو، اشکال مختلفی دارد که در ادامه این نوشتار، با برخی از مهم‌ترین آن‌ها آشنا خواهیم شد. 

موخوره دوشاخه

موخوره دو شاخه، رایج‌ترین شکل از انواع موخوره‌ها می‌باشد که درست در انتهای ساقه مو، خود را نشان می‌دهد. اگر دچار این نوع از موخوره هستید، وقتی به انتهای ساقه موهایتان نگاه کنید، می‌توانید دو شاخه شدن انتهای تار موهایتان را که به شکل حرف Y درآمده است را ببینید. برای رها شدن از دست موخوره دو شاخه، کافیست که چند سانتی‌متر از موهایتان را کوتاه کنید؛ تا مانع از پیشروی موخوره دو شاخه و آسیب رسیدن به دیگر بخش‌های موهایتان شوید.

موخوره سه شاخه

موخوره سه شاخه، یکی دیگر از انواع موخوره است که در انتهای موها به شکل چنگال ظاهر می‌شود. عموما این شکل از موخوره به دلیل خشکی مو، عدم رطوبت‌رسانی صحیح و در نهایت کمبود رطوبت مو ایجاد می‌شود. زمانی که در اثر خشکی زیاد مو به کوتیکول مو آسیب وارد شود، ضعیف می‌شود و به ‌راحتی از کورتکس مو جدا شده و انتهای ساقه مو، به شکل سه شاخه و چنگال مانند درمی‌آید.

موخوره گره ای

موخوره گره ‌ای، یکی دیگر از انواع رایج موخوره است که هنگام بروز آن، موها گره نمی‌خورند؛ بلکه انتهای ساقه موها به شکل گره‌خورده دیده می‌شود و دچار موخوره می‌شوند. دلیل اصلی ایجاد موخوره گره ‌ای، قرار گرفتن ساقه موها در معرض حرارت لوازم حالت‌دهنده مو است. متاسفانه این نوع از موخوره، سریعا تکثیر می‌شود و آسیب جدی به ساختار مو وارد می‌کند. برای جلوگیری از ادامه پیشروی آن، حتما لازم است که استفاده از وسایل حالت‌دهنده حرارتی را به حداقل ممکن برسانید.

موخوره به شکل پر

موخوره به شکل پر، در اثر رنگ کردن مکرر موها و تمیز نکردن آلودگی موها به وجود می‌آید. بنابراین اگر به صورت مکرر از رنگ مو استفاده کنید، زمانیکه به انتهای ساقه موهایتان دقت کنید؛ مانند یک پر، شاخه‌شاخه بنظر می‌رسد.

موخوره درختی

افرادی که دائما با استفاده از شانه و لوازم حالت‌دهنده مو، موهایشان را اصطلاحا پوش می‌دهند؛ به کوتیکول ساقه مو آسیب جدی وارد می‌کنند که نتیجه‌ آن، ایجاد موخوره درختی است. علت دیگر ایجاد این نوع موخوره، قرار گرفتن طولانی مدت مو در معرض تابش مستقیم اشعه ماورا بنفش خورشید است.

موخوره نقاط سفید

بدترین نوع موخوره، موخوره نقاط سفید است که به علت سوختگی موها در اثر استفاده از مواد شیمیایی موجود در رنگ‌های مو به‌وجود می‌آید. اگر دچار این نوع عارضه شده‌اید، تا زمان ترمیم و بهبود وضعیت موهایتان، نباید از هیچ‌گونه رنگ مویی استفاده کنید.

موخوره ناقص

این نوع موخوره، معمولا در اثر کشیده شدن بیش از حد ساقه موها و در نتیجه تضعیف کوتیکول مو به‌وجود می‌آید. در واقع موخوره ناقص، در افرادی که عادت دارند موهای خود را بصورت دم اسبی ببندند، بیشتر دیده می‌شود.

روش های درمان موخوره چیست؟

بخشی از موها که دچار موخوره شده‌اند، قابل درمان نمی‌باشند و باید حتما آن‌ها را کوتاه کرد؛ زیرا شکستگی‌های ایجاد شده در موها قابل ترمیم نیست. برای درمان موخوره، تنها کاری که باید بکنید جلوگیری از ایجاد دوباره آن و مراقبت صحیح از موهایتان است. برای درمان موخوره و جلوگیری از بروز این عارضه، سعی کنید که به توصیه‌های زیر عمل کنید.

• از ماسک مو استفاده کنید.

استفاده از ماسک موی تخم مرغ که منبع بسیار مهمی از اسیدهای چرب ضروری و همچنین مقدار زیادی پروتئین است، می‌تواند به تقویت ریشه‌ موها کمک کند و همچنین موها را برای از بین بردن موخوره، نرم کند. شما می‌توانید یک زرده تخم مرغ را با دو تا سه قاشق غذاخوری روغن زیتون و یک قاشق غذاخوری عسل برای تهیه یک ماسک موی نرم کننده، مخلوط کنید و بگذارید که به مدت 20 تا30 دقیقه، روی موهایتان باقی بماند. سپس موهایتان را با یک شامپوی ملایم و آب سرد بشویید.

• استفاده از روغن‌های طبیعی

استفاده از روغن‌های طبیعی، بهترین روش برای مراقبت از موها در برابر موخوره و خشک شدن آن‌ها است. روغن‌های طبیعی نظیر: روغن آرگان و روغن نارگیل می‌توانند تاثیر زیادی در حفظ سلامتی و خوش حالت کردن موها داشته باشند؛ بنابراین استفاده از آن‌ها را برای حفظ و مراقبت از موهای خود جدی بگیرید. شما می‌توانید که از دیگر روغن‌های طبیعی همچون روغن بادام نیز، برای چرب کردن ساقه موهایتان استفاده کنید. 

• از قرص‌ها تقویت‌کننده استفاده کنید.

 استفاده از قرص‌ها تقویت کننده‌ای مانند بیوتین، زینک و اسید فولیک، می‌توانند موجب تقویت ریشه موهایتان ‌شوند.

• از شامپوهای تقویت‌کننده استفاده کنید.

استفاده از شامپو‌های تقویت کننده که حاوی ترکیبات مغذی و ترمیم‌کننده‌ای مانند سرامید (تقویت و ترمیم مو)، پروکراتین (استحکام و انعطاف‌پذیری مو) و اسید لاکتیک (نرمی و لطافت مو) و برخی از ترکیبات بیوتین می‌باشند؛ در بازسازی موهای آسیب‌دیده و جلوگیری از شکستگی آن‌ها نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند.

• موهای خیس را شانه نکشید.

هیچوقت موهای خیس را شانه نکشید. اجازه دهید که موهای شما بطورکامل خشک شوند، سپس آن‌ها را شانه کنید. شانه کشیدن موهای خیس، به دلیل سنگین بودن موها و کشیده شدن آن، فشار زیادی را به ساقه مو وارد کرده و آن را آسیب پذیر و مستعد عارضه موخوره می‌کند.

• موها را کاملا خشک نکنید.

دلیل اینکه توصیه می‌شود تا موهایتان را کاملا خشک نکنید، این است که موهای خیلی خشک می‌توانند شکننده باشند و ساقه مو در معرض شاخه شاخه شدن قرار گیرد. توجه داشته باشید که موی شما همواره بایستی دارای کمی رطوبت باشد.

• از باد سشوار خنک استفاده کنید.

یکی از دلایل ایجاد موخوره، تماس مستقیم مو با حرارت زیاد و مستقیم است. یکی از ابزارهای ایجاد این گرما و حرارت زیاد برای مو، باد داغ سشوار است. برای پیشگیری از ایجاد موخوره، بهتر است که حتی الامکان از باد خنک سشوار برای خشک کردن موهایتان استفاده کنید. 

• کراتینه مو برای درمان موخوره

مواد حاوی کراتین، موخوره موهای شما را که در اثر حرارت و رنگ‌های شیمیایی به وجود آمده است را درمان می‌کنند. کراتینه مو باعث ایجاد یک لایه‌ محافظ روی ساقه‌ موهایتان می‌شود که این لایه محافظتی مانع از شکنندگی مو شده و مقاومت آن را در برابر استفاده از وسایل حرارتی حالت‌دهنده مو افزایش خواهد داد. در واقع کراتینه مو باعث می‌شود تا بافت و ساختار موها با پرکردن ناهمواری‌های موجود در ساختار ساقه مو و کوتیکول‌ها، یکدست شده و در نتیجه ضخیم شدن موهای نازک و آسیب دیده را به دنبال داشته باشد.

• کوتاهی مو برای درمان موخوره

اگر نتوانستید که موخوره را با استفاده از محصولات ترمیم کننده درمان کنید؛ کوتاهی مو، درمانی قطعی برای از بین بردن موهای مرده و موخوره، برای همیشه است. کوتاهی مو برای درمان موخوره در حدود ۲ سانتی‌متر، کافی به نظر می‌رسد.

• جنس روبالشتی

جنس روبالشتی برای رشد مو و بهبود کیفیت مو، دارای اهمیت بسیار است. جنس روبالشتی از نظر زبر یا سفت بودن آن، یکی از موارد مهمی است که در هنگام خرید، باید مورد توجه قرار بگیرد؛ زیرا این ویژگی‌ها می‌توانند باعث کشیده شدن و آسیب رسیدن به ریشه موها شوند. یکی از بهترین جنس روبالشتی‌ که هیچ‌گونه آسیبی به ریشه موهای شما نمی‌رساند، جنس ساتن می‌باشد. این جنس رو بالشتی، بسیار نرم و لطیف است و کم‌ترین آسیب را برای موها به همراه دارد.

مطلب پیشنهادی: درباره مزونیدلینگ مو و جلوگیری از ریزش مو بخوانید.

آنچه در مقاله موخوره خواندید:

موخوره به معنای شاخه‌شاخه شدن و خوردگی نوک یا انتهای موها و ایجاد شکاف عمودی بر روی ساقه مو است که به دلیل خشکی مو و یا عوامل فیزیکی دیگری مثل استفاده از ابزارهای داغ حالت‌دهنده مو و یا استفاده مکرر از رنگ‌های شیمیایی ایجاد می‌شود. درمان موخوره و خلاص شدن از شر آن، کار راحتی است؛ اما ابتدا مهم است که شما بدانید چه عواملی باعث ایجاد موخوره موهایتان شده تا بتوانید آن را درمان کنید.

دکتر امیر آذری فر

مدیرعامل کلینیک زیبایی آنیل، پزشک عمومی، فارغ التحصیل دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، دارای مدرک دوره زیبایی و کاسمتیک از کمپانی پرومو ایتالیا (از کشور ایتالیا)، دارای گواهینامه جهت انجام پروسیجرهای زیبایی، دارای 15 سال سابقه فعالیت حرفه ای در زمینه زیبایی، دارای مجوز پزشکی در تهران، نماینده انحصاری کمپانی پرومو ایتالیا در ایران